Rönesans’ın dahi sanatçısı Michelangelo’nun Sistine Şapeli’nin tavan fresklerini yatarak boyadığı yıllardır dilden dile dolaşan bir sanat efsanesidir. Ancak bu yaygın inanış, gerçeği yansıtmıyor.
Michelangelo, Sistine Şapeli’nin tavanını yatarak değil, ayakta boyadı. Freskleri yaparken özel olarak inşa ettirdiği iskeleye çıkarak yukarıya bakarak çalıştı. Bu pozisyon, zamanla boynunda, sırtında ve gözlerinde ciddi ağrılara neden oldu. Zaten sanatçının bu süreçte çektiği fiziksel zorluklar, mektuplarına ve hatta kendi yazdığı hicivli şiirlerine bile yansıdı.
Michelangelo’nun tavanı boyarken sürekli yukarı baktığı ve resimleri başının üstünde yaptığı bilindiğinden, bu durum zamanla “yatarak boyadı” şeklinde yanlış bir biçimde yayıldı. Ayrıca bazı film ve karikatürlerde onu merdivenlere uzanmış şekilde gösteren sahneler bu yanlış algıyı pekiştirdi.
Kaynaklar Ne Diyor?
Bu bilgi, Michelangelo’nun çağdaşı sanat tarihçisi Giorgio Vasari’nin 1550 yılında yazdığı “Sanatçıların Hayatları” (Le Vite de’ più eccellenti pittori, scultori, ed architettori) adlı eserinde açıkça yer alır. Vasari, Michelangelo’nun bu işi büyük zorluklarla yaptığını ve kendi tasarladığı ahşap iskelelerle çalıştığını yazar.
Ayrıca, Vatikan arşivlerindeki belgelerde de Michelangelo’nun boyama süreci, kullanılan teknikler ve işin ilerleyişi detaylı şekilde belgelenmiştir.
Peki Gerçekten Ne Kadar Zordu?
Michelangelo, ressam değil heykeltıraş olduğunu sık sık vurgulasa da Papa II. Julius’un emriyle bu işe girişti. İş boyunca hem fiziksel acılar çekti hem de psikolojik olarak zorlandı. Dört yılı aşkın süren çalışmanın sonunda ortaya çıkan eser, sanatta insan figürünün anlatım gücünü zirveye taşıdı.
Hatta bu zorlu süreci anlatmak için kendi yazdığı bir şiirinde şöyle der:
“Boynum yukarı dönük, fırçayla savaş içinde,
Yüzüm boya damlalarıyla dolu,
Belim bükülmüş bir yay gibi…”
Sonuç: Bildiğin Gibi Değil!
Michelangelo, tavanı yatarak değil, dimdik ayakta durarak ve büyük bir azimle boyadı. Bu efsanenin ardında hem fiziksel dayanıklılık hem de sanat tarihine geçen bir kararlılık yatıyor.
