Halk arasında en sık duyduğumuz uyarılardan biri şudur:
“Saçların ıslakken dışarı çıkma, hasta olursun!”
Çocukluktan beri büyüklerimizin dilinden düşmeyen bu uyarı, çoğu insan tarafından doğru kabul edilse de, bilimsel gerçekler biraz farklıdır.
Hastalıkların Asıl Nedeni: Mikroorganizmalar
Öncelikle hastalık dediğimiz durum; genellikle virüslerin veya bakterilerin vücuda girip çoğalmasıyla ortaya çıkar. Grip, nezle gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına da bu mikroorganizmalar yol açar. Yani hasta olabilmek için, vücuda önce bu mikropların girmesi gerekir.
Sadece üşümek, ıslak saçla dışarı çıkmak veya soğuk havaya maruz kalmak tek başına grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklara sebep olmaz.
Peki Neden Bu İnanç Yaygın?
Islak saçla soğuğa çıkmak, vücut ısısını düşürür. Bu durumda burun içindeki damarlar büzüşebilir, burun mukozasının savunma bariyeri zayıflayabilir. Böylece zaten ortamda bulunan virüs ve bakterilerin vücuda girme şansı artar. Yani dolaylı olarak, bağışıklık sistemini biraz zor durumda bırakabilir. Ancak yine de, hasta olabilmek için mutlaka bir mikroba ihtiyaç vardır.
Başka bir deyişle, ıslak saç ve soğuk hava doğrudan hastalık yapmaz, sadece virüslerin işini kolaylaştırabilir.
Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor?
Yapılan araştırmalar, üşütmenin ya da ıslak saçla dışarı çıkmanın tek başına enfeksiyonları başlatmadığını açıkça ortaya koyuyor. Hastalıkların temel nedeni virüslerdir. Soğuk hava ya da ıslak saç sadece savunma hattını biraz zayıflatabilir.
Örneğin bir çalışma, iki gruba ayrılan insanlardan bir grubun soğuğa maruz bırakılmasına rağmen her iki grupta da soğuk algınlığı oranlarının aynı olduğunu göstermiştir. Asıl fark, o anda vücudun bağışıklık durumu ve virüsle temas edilip edilmediğidir.
Islak saçla dışarı çıkmak doğrudan hasta etmez. Ancak vücut sıcaklığını düşürerek bağışıklık sistemini geçici olarak zayıflatabilir, bu da virüslerin işini kolaylaştırabilir.
