Sesli Okumak Gerçekten Ezberi Kolaylaştırır mı?
Birçok öğrenci sınav öncesinde ders notlarını sesli okuyarak çalışır. Hatta bazı öğretmenler de bunu önerir. “Sesli okursan aklında kalır.” cümlesi sıkça duyduğumuz bir öğrenme yöntemidir.
Peki bu yöntem gerçekten işe yarıyor mu?
Üretim Etkisi Ne Diyor?
Bilimsel olarak bu yöntemin temelinde “Üretim Etkisi (Production Effect)” adı verilen bir kavram var. Yani bir bilgiyi yüksek sesle tekrar etmek, onu sessiz okumaktan daha fazla bilişsel işlem gerektiriyor ve bu da hafızada daha güçlü izler bırakabiliyor. Ancak her zaman aynı etki olmayabiliyor. Özellikle:
- Ortamda dikkat dağıtıcı unsurlar varsa
- Okunan metin anlamadan tekrarlanıyorsa
- Ezber yapılması değil, anlam kurulması gerekiyorsa
Bu durumda sesli okumak, öğrenmeyi zorlaştırabilir. Ayrıca bu yöntem herkesin öğrenme stiline de uygun değildir.
Bu Yöntem Nasıl Daha Etkili Kullanılır?
Eğer bu yöntemi sık sık kullanıyorsanız, şu şekilde daha verimli hale getirebilirsiniz:
- Bilgiyi kendi cümlelerinizle tekrar edin.
- Konu arasında sesli soru-cevap yapın.
- Aynı anda yazmak, çizmek gibi başka bir duyuyu da işin içine katın.
Evet, sesli okumak bazı durumlarda işe yarar. Ancak bu yöntem herkes için geçerli, evrensel bir ezber yöntemi değildir.
Öğrenmenin özü; anlamak, yapılandırmak ve hatırlamayı pekiştirmektir. Sesli okuma bu sürece yardımcı olsa da tek başına yeterli olmayabilir.
